CHA ĐÀNG NGOÀI MẸ Ở ĐÀNG TRONG

*
Ta đã thân quen với tình thương thiênnhiên của Xuân Diệu qua “Vội vàng”, buộc phải chăng, như các nhà thơ xưa, Xuân Diệuđang thể hiện tình yêu thiên nhiên, quê hương của mình? bài thơ “Vội vàng” được Xuân Diệu viết vào thời điểm năm ông22 tuổi; mang lại 44 tuổi, một bài thơ yêu quê cụ thể hơn của ông là “Cha đàngngoài, người mẹ ở đường trong”. Qua tuổi trung tuần, vào thời điểm năm ông 60 tuổi, ông viết nênbài “Tâm sự với Quy Nhơn” cùng 9 năm sau, cũng chính là năm ông qua đời, ông viết bài“Đêm ngủ ngơi nghỉ Tuy Phước”. Hình như tình yêu thương quê hương luôn luôn gắn cùng với ông từ ngày cònthơ nhỏ bé đến thời điểm ông qua đời. Ta thử tò mò tình quê của ông độ tuổi trung tuầnqua “Cha đàng ngoài, bà bầu ở lối trong”.

Bạn đang xem: Cha đàng ngoài mẹ ở đàng trong

Ta thấy được ở đâymột ông trang bị xứ Nghệ “đeo khăn gói đỏ”, “vượt đèo Ngang” để mà “kiếm nơi yêu cầu chữ”.Vì cuộc sống đời thường nghèo khổ, bí thiếu, phụ vương của Xuân Diệu đang rời đi quê hương để kiếmsống, kiếm vị trí hành nghề dạy học của mình. Cũng chính vì điều đó đã tạo nên cuộc gặpgỡ của cha và chị em Xuân Diệu. Đó là cuộc gặp gỡ vì định mệnh đã sắp xếp sẵn chohai nhỏ người chưa từng quen biết trước đây. Nhan đề bài bác thơ cũng lặp lại trongkhổ thơ này nhị lần: “Cha đàng ngoài, người mẹ ở đàng trong”. Dường như Xuân Diệuđang muốn nhấn mạnh sự thân quen biết tình cờ, tình yêu sâu đậm của nhị con bạn dùtrước đó chưa hề quen thuộc biết. Do sự vất vả quá qua đèo Ngang, thừa qua khoảngcách hun hút để mang lại với vùng đất xứ Nẫu Bình Định nhằm rồi: “Hai phía đèo Ngang: mộtkhối tơ hồng”. Một tơ duyên xuất hiện không ngại vì khoảng cách địa lí hayvăn hóa vùng miền cùng rất “khối tơ hồng”. Nguyên nhân không phải là “sợi tơ hồng”?Phải chăng, ý Xuân Diệu ý muốn nói đây là mối tình duyên bền chặt, cạnh tranh mà cởi gỡ“khối tơ hồng” này ra. Mặt khác, số trường đoản cú “một” chỉ sự độc nhất vô nhị càng làm nên sự bềnchặt này, cũng giống như hai trái tim đang hòa thành một của bố mẹ Xuân Diệu. Đếnvới khổ thơ vật dụng hai, Xuân Diệu lại ra mắt khung cảnh quê phụ thân và quê người mẹ củamình:
nhì câu đầu, Xuân Diệu nói về quêcha của mình, đó là vùng quê Hà Tĩnh. Tỉnh hà tĩnh ngày ấy “đất nhỏ khô rang” với cảnhdân quê “đói bao thuở, cơm phân chia phần từng bát”. Do cái cảnh nghèo đói ấy nhưng chaXuân Diệu đã tìm về quê mẹ, nơi gồm “gió nồm thổi tăng thêm tươi mát” cùng với “lúaxanh ôm nhẵn tháp Chàm”. Bên cạnh đó ở Xuân Diệu, ông đã ưu tiên quê người mẹ hơn khôn xiết nhiều. Chắc hẳn rằng vì ông đãsinh ra tại quê bà bầu Bình Định, đã bước những bước đi đầu đời, được theo thân phụ dạyhọc, gồm có kỉ niệm ai oán vui tuổi thơ dại đến khi cứng cáp ở quê người mẹ nhiềuhơn làm việc quê cha. Khía cạnh khác, hợp lý và phải chăng vùng đất đang khắc họa được tính cách nhỏ người?Với “Hà Tĩnh đất thon thả khô rang”, hợp lý đã hiện lên người thân phụ đáng kính vớisự khắt khe, nghiêm khắc hay với phần đông từ “tươi mát”, “xanh” nói đến Bình Địnhnhư nói đến một người người mẹ dịu dàng, hiền lành từ? Một sự trái chiều giữa hai vùng khu đất HàTĩnh – Bình Định với cặp tự đối: “khô rang” – “tươi mát” cùng với việc đối lập giữanghèo đói cùng trù phú của nhị miền đất làm ta hoài nghi. Nhưng mà xét về phương diệnđịa lý, cha Xuân Diệu mang đến với vùng đất này là hòa hợp lý, còn ví như xét về tính chất cáchnhư tính bí quyết gắn cùng với vùng đất xuất hiện thì đấy là sự đối lập, mà là sự việc đối lậphợp lý thân tính cách đàn bà và bầy ông. Vậy nên dù có tạo cho sự hoài nghi vềsự đối lập giữa hai cảnh quan quê cha và quê mẹ hay là không thì điều này cànglàm nổi bật lên sự yên ổn ấm, hòa thuận, chắc hẳn rằng của “khối tơ hồng” của phụ thân mẹXuân Diệu. Với khổ tiếp theo, mặc dù chỉ nhị câu ngắn ngủi tuy vậy đã tạo nên được kếtcục của tình yêu này:
Họ đang đi tới được cùng với nhau, giữa haicon người: nhì vùng đất khác biệt và nghề nghiệp và công việc có vẻ trái ngược nhau. Câu thơ“Cha đàng ngoài, người mẹ ở lối trong” tiếp tục lặp lại như muốn nhấn mạnh vấn đề khoảngcách địa lý của nhì vùng đất ra đời hai nhỏ người, nhưng mà càng nhấn mạnh khoảngcách ấy, ta lại càng khám phá tình yêu giữa hai người ngày càng bền chặt. Nóiđến nghề ngiệp, cha Xuân Diệu làm nghề dạy dỗ học, tức là người bao gồm tri thức, còn mẹXuân Diệu làm nghề có tác dụng nước mắm, có nghĩa là nghề không sử dụng đến tri thức quá nhiều,chỉ cần kỹ năng và kiến thức ông phụ thân ta truyền lại để làm nước mắm mà thôi. (Quê người mẹ XuânDiệu ở đống Bồi, một xóm nghề làm cho nước mắm truyền thống). Và ta thấy sự đối lập,nhưng tất cả phải bà bầu Xuân Diệu không có tri thức khi trong lòng hồn, ký kết ức của XuânDiệu, bà bầu ông tất cả cả một kho ca dao, đều điệu hò ru ông từng nghe lúc nhỏ và cảnền văn hóa rất dị của tín đồ dân xứ Nẫu Bình Định: bài xích chòi. Chũm nên, mặc dù là đốilập làm việc nghề nghiệp, có bị bỏ trên thế đối lập đi nữa, Xuân Diệu vẫn tự hào vìtình yêu này. Cầm nhưng, tình yêu không hẳn chỉ là chuyện hai người. Điều đặcbiệt ở đấy là sự tán thành của những người xung quanh đối với tình yêu thương này:

Xem thêm: Đánh Giá Sigma 35 1.4 Art - Trải Nghiệm Và Đánh Giá Lens Sigma 35Mm F1

không những ở pạm vi gia đình, cả làngxóm cũng góp mặt vào tình yêu cũng tương tự cuộc hôn nhân này. Bọn họ không vì thân phụ XuânDiệu là người khác tỉnh, không vị giọng nói xuất xắc sự túng bấn của ông nhưng chê baihay khinh thường khi, ngược lại họ còn “quý ông trang bị văn vẻ xuất sắc giang”. Bọn họ cũng cười“giọng ông đồ trọ trẹ” tuy nhiên là loại cười chân quê, mộc mạc chứ chẳng đề xuất cườichê điều gì xấu cả, chúng ta cũng biết quý cái “văn vẻ xuất sắc giang” là dòng tài đức,cái trí thức của phụ thân Xuân Diệu. Đến với câu tiếp theo: “Bà nước ngoài nói: tôi trọngngười chữ nghĩa, - Dám gả nhỏ cho giải pháp tỉnh, xa đàng” thì ta thấy bà ngoại XuânDiệu cũng như bao người Bình Định quý trọng “người chữ nghĩa”. Và vì thế,cha và bà mẹ Xuân Diệu vẫn danh thiết yếu ngôn thuận làm người một nhà với sự chúcphúc, ưng ý của tín đồ dân lô Bồi. Ở đây, cụm từ “cách tỉnh, xa đàng” lạitương ứng với cụm từ được lặp lại làm nhan đề bài thơ: thuộc chỉ sự xa phương pháp về địalý. Gồm mấy bạn mẹ hy vọng con bản thân đi lấy chồng xa nhằm rồi thương, nhớ cơ chứ.Nhưng sinh sống đây, người chị em lại chịu gả on cho những người “cách tỉnh, xa đàng”, không phảichỉ vì “trọng bạn chữ nghĩa” nhưng mà bà còn nhận ra tình yêu tình thật giữa haingười, cùng dù nhỏ bà chỉ là bà xã lẽ. Đến khổ thơ tiếp theo, ta thấy được khung cảnhbình yên, gắn kết của cặp vợ chồng quê:
“Đàng trong”, “đàng ngoài” nhường nhưluôn ám hình ảnh nhà thơ, nhưng lại lại tôn lên sự “quấn quýt” của phụ vương và mẹ. Chúng ta quấnquýt đem nhau mọi nơi, tiếng nói của một dân tộc hai người ở hầu như chỗ, “vào giữa mái tranh, giườngchõng, cột nhà”, khắp mọi nơi. Với ở đó, Xuân Diệu đã trình làng cho ta nét đặctrưng của tiếng xứ Nghệ và tiếng xứ Nẫu: rứa, mô, chừ - úi chui cha. Một cáchgiới thiệu trực tiếp nhưng đầy khôn khéo về giải pháp chọn từ đại diện tiêu biểutrong kho từ bỏ địa phương từng vùng và lựa chọn cùng tác dụng: “rứa”, “mô”, “chừ” dùngđể hỏi và “úi chui cha” dùng để chỉ sự ngạc nhiên. Còn nếu như không yêu vùng đất ấy, nếukhông thử mày mò vùng khu đất ấy, còn nếu không thử mày mò về từ bỏ địa phương của haivùng thì Xuân Diệu cạnh tranh mà trình làng những thứ đặc trưng nhất của hai vùng chỉtrong nhì câu gọn ghẽ nhưng khá đầy đủ kia. Nạm nên, Xuân Diệu trái là bạn conyêu quê. Và cho khi tín đồ con của cặp vợ chồng quê tê ra đời, giờ đồng hồ của hai miềnvẫn quấn quýt nhau:
giả dụ khổ thơ trước là hình ảnh quấnquýt, rộn ràng của cặp uyên ương phần lớn ngày đầu thì tới khổ thơ này lại làkhung cảnh yên ổn bình, dìu dịu với giấc ngủ của người con nhỏ. Phải chăng đâychính là Xuân Diệu ngày new chào đời? Ngày thơ, dĩ nhiên hẳn ai cũng được bà tuyệt mẹhát ru với theo ta cho tận bây giờ hay cả khi sẽ trở về với mèo bụi, như 1 lầnNguyễn Duy sẽ viết:
Dù ta đã trọn cuộcđời, mà lại mấy lời người mẹ ru cũng cần yếu đi hết, vì đó chính là những lời chị em dạyta các ngày thơ bé, tự lúc mới chào đời về cuộc đời xung quanh. Trường hợp NguyễnDuy hoài niệm rất nhiều lời ru với sự chua chát, sự đau thương, sự lưu giữ nhung về ngườimẹ đã hết thì Xuân Diệu hoài niệm về lời ru một cách tự hào, vui tươi nhưngkhông yếu phần cảm động. Và ông còn như ý hơn, đó đó là lời ru không những củamẹ mà còn của cha. Đến lúc này, giờ của phụ vương và chị em hòa quyện vào nhau theo“hai điệu bổng trầm” trong veo tuổi thơ. Một lần nữa, Xuân Diệu đã biểu thị niềmyêu quê tha thiết của mình bằng nhị điệu đậm chất của nhì vùng đất: “Qua nhớthương em bậu” cùng “Phụ tử tình thâm”. Ở khổ thơ trang bị hai, tôi có đưa ra giả thiếtcha Xuân Diệu là người nghiêm khắc, còn bà bầu Xuân Diệu là bạn tình cảm không phảikhông có cơ sở. Trong cam kết ức Xuân Diệu, mẹ hát bài “Qua nhớ thương em bậu”, mộtbài chan chứa cảm xúc với giọng thánh thót càng đến ta thấy hình ảnh người mẹdịu dàng, nhân hậu; còn phụ vương Xuân Diệu với bài “Phụ tử tình thâm” bao gồm tình cảm nhẹnhàng nhưng mà đầy triết lý, có thể coi là một trong bài học về đạo có tác dụng con, tình chacon mang đến ta thấy thân phụ Xuân Diệu cũng là bạn tình cảm mà lại là người nghiêm khắcnhư những người dân đọc thánh hiền lành thời xưa. Không chỉ dừng sống đó, những đặc trưng củahai vùng đất lại tồn tại rõ rệt nhất: