Hận Đồ Bàn Bị Cấm

Hoài Niệm 10 mon Mười, 2020 Leave a phản hồi on Hận Đồ Bàn: “Ca sĩ cội Hoa sinh hoạt Mỹ hát bài của người Champa bởi tiếng Việt”

Nhạc sĩ Xuân Tiên là trong những nhạc sĩ có khá nhiều đóng góp đến nền Tân Nhạc vn giai đoạn 1954-1975. Không tính sáng tác nhiều bản nhạc có mức giá trị được rất nhiều người yêu dấu như “Hận Đồ Bàn”, “Khúc Hát Ân Tình”, “Về bên dưới Mái Nhà”, “Chờ Một Kiếp Mai”,… thì ông còn có tác dụng sử dụng 25 nhiều loại nhạc cụ.

Bạn đang xem: Hận đồ bàn bị cấm

Đôi nét về nhạc sĩ Xuân Tiên

Ông tên thật là Phạm Xuân Tiên, sinh ngày 28 tháng 1 năm 1921 tại Hà Nội. Năm 6 tuổi, ông bước đầu học nhạc china với phụ thân và sau này học nhạc phương Tây với người anh cả. Năm lên 10, ông còn được phụ vương thuê bạn dạy tuồng và nhạc cải lương. Thời gian ban sơ khi còn sinh hoạt miền Bắc, ông chơi hầu hết là các loại kèn sáo phương Tây. Thời điểm cuối năm 1942, ông thuộc anh trai là nhạc sĩ Xuân Lôi theo gánh cải lương Tố Như vào miền nam trình diễn, ở thành phố sài thành và lục tỉnh. Trong quá trình đi miêu tả nhạc và sinh sinh sống ở những miền, ông đã thu thập được kỹ năng và kiến thức về các loại hình âm nhạc của tía miền. Ông còn tìm hiểu về nhạc của Lào và Campuchia.

*


Xuân Tiên có công dụng chơi 25 loại nhạc cụ, cả phương Đông lẫn phương Tây. Ông rất có thể sử dụng hầu như các nhạc cụ truyền thống Việt Nam, Thái Lan, Lào với Campuchia.

Năm 1952, cả gia đình ông vào Sài Gòn kiếm sống bằng nghề nhạc cho đến sự khiếu nại 30 tháng bốn năm 1975.

Giai đoạn từ năm 1944 cho năm 1975, ông tinh chỉnh nhiều dàn nhạc khét tiếng từ Bắc vào Nam: Hà Nội (1944-1946), Nam Định (1951-1952) và các đài phạt thanh tại Sài Gòn gồm Pháp Á, Sài Gòn, Mẹ Việt Nam (1952-1975).

Năm 1986, ông được bảo hộ sang Úc. Mười năm đầu ông sống tại Canberra, sau về ở Cabramatta, ngoại ô Sydney từ đó cho tới nay.

Trở lại bài xích hát Hận Đồ Bàn

Bài Hận Đồ Bàn có nội dung ai oán, nói đến nỗi hận vong quốc của dân nước Chiêm Thành, tiếc thời oanh liệt của vua Chế Bồng Nga. Tín đồ Chiêm Thành gồm mối tương quan về văn hóa, chổ chính giữa linh với những người Ấn Độ cùng với đạo Bà La Môn, cùng ca sĩ Việt Ấn là người gốc Ấn Độ đề xuất cũng rất phù hợp với bài xích hát Hận Đồ Bàn – tương trường đoản cú như ca sĩ Chế Linh, một bạn con của dân tộc bản địa Chăm

*

Về hoàn cảnh sáng tác của ca khúc Hận Đồ Bàn, nhạc sĩ Xuân Tiên chia sẻ rằng thời con trẻ ông đã nghiên cứu và phân tích về âm điệu của các miền khu đất nước, trong số đó có vùng Quy Nhơn, Bình Định. Sau này khi đã vào sử dụng Gòn, có tác dụng trong đài phạt thanh, ông ước ao sáng tác 1 ca khúc với chủ thể khác với chủ đề tình yêu song lứa của những nhạc sĩ khác yêu cầu mới khám phá lại lịch sử vẻ vang của vùng khu đất Bình Định, về dân tộc bản địa Chàm và lịch sử Champa mấy trăm năm trước đó để sáng tác thành ca khúc Hận Đồ Bàn, nói cố kỉnh lời của bạn dân nước Chiêm bị vong quốc.

*

*

Rừng hoang vu, vùi lấp bao nhiêu uất căm hận thùNgàn gió ru, muôn tiếng vang trong ám muội mịt mù.Vạc kêu sương, bi ai nhắc đây bao dịp xưa quật cường.Đàn đóm vương, như nhẵn ai trong những khi đêm trường về.

Rừng trầm cô tịch, đèo cao thác sâuĐồi hoang suối reo hoang vắng cheo leoNgàn muôn tiếng âm.Tháng năm bi tráng ngânÂm âm thầm hòa bài bác hận vong quốc ca.


Người xưa đâu?Mà tháp thiêng cao đứng như bi thảm rầu.

Xem thêm: Chẳng Ai Yêu Thương Bản Thân Hơn Chính Mình Đâu, Đừng Ngồi Lì Ở Đó Mà Chờ Đợi Trong Vô Vọng Nữa

Lầu các đâu?Nay thấy chăng rừng xanh xanh một màu.

Đồ Bàn miền trung bộ đường về đâyMáu như loang thắm chưa phai dấuxương trắng sâu vùi khí hờn căm nặng nề tan

Kìa bên cạnh trùng dương đoàn thuyền ainhấp nhô bên trên sóng xa xa tắpMơ nhẵn Chiêm thuyền Chế Bồng NgaVượt khơi về tởm đô

Ngàn thớt voi uy hiếp đáp quân giặc thùTriền sóng xô,muôn lớp quân Chiêm tiến như tràn bờ.

Tiệc liên hoan,Nhạc tấu vang trên xứ thiêng Đồ BànDạ yến ban cung phụ nữ dâng lên khúc ca Về Chàm.Một thời oanh liệt fan dân nước ChiêmLừng ghi chiến công vang khắp non sông.

Mộng cơ dẫu tan, cuốn theo thời gian nhưng hồn nghìn đời còn theo nước non.Người xưa đâu? Mồ đắp cao nay đã sâu thành hào.Lầu những đâu? ni thấy chăng rừng xanh xanh một màu.

Người xưa đâu?Người xưa đâu?Người xưa đâu?

Chế Linh chia sẻ có lần nhầm tác giả là tín đồ Chàm cho đến khi vào làng âm nhạc mới biết tác giả là tín đồ Việt. Bài hát Hận Đồ Bàn được người sáng tác viết thời Pháp, khi những phương tiện truyền thông bị Pháp kiểm soát điều hành kỹ càng nên bao hàm lời người sáng tác muốn nói với người việt nhưng cần thiết nào nói được, chính vì như thế ông bèn lấy fan Chàm ra nhưng mà nói, nên bài xích Hận Đồ Bàn là yếu tố hoàn cảnh người nước ta trong tình tiết của người Chàm theo lời đề cập của tác giả. Bài xích hát này, trước Chế Linh đã có tương đối nhiều ca sĩ hát, nổi bật là bọn anh Việt Ấn, về sau Chế Linh hát được rất nhiều người thanh minh rằng giọng ca ông khôn cùng hợp.

Sau này rất nhiều ca sĩ thể hiện thành công bài hát Hận đồ dùng bàn như là Trường Vũ, Bảo Tuấn… trong số đó có ca sĩ ngôi trường Vũ bộc lộ khá thành công, tuy không bằng sư phụ Chế Linh xuất xắc ca sĩ Việt Ấn cơ mà đã chế tác nét riêng: Một ca sĩ cội Hoa hát bài xích của fan Champa bằng tiếng Việt trên đất Mỹ.

Địa danh Đồ Bàn

Địa danh Đồ Bàn (hay Chà Bàn) là phiên âm giờ Việt, để gọi kinh đô cũ Vijaya của quốc gia Chămpa. Dấu vết kinh đô ấy nay vẫn còn ở tỉnh giấc Bình Định (đi qua Guảng Ngỡi là vào mang đến Bình Định. Có dạo 2 tỉnh này là 1, tên thường gọi là tỉnh Nghĩa Bình).

*

Chămpa từng là nước nhà láng giềng của Đại Việt, trước lúc bị sụp đổ về cơ bạn dạng vào năm Tân Mão 1471 vì chưng cuộc tấn công của vua Lê Thánh Tông. Mùa xuân năm 1471, Lê Thánh Tông, vị vua được xếp vào hàng hero bậc duy nhất trong thời kỳ phong con kiến Việt Nam, sau thời điểm đạt được một loạt thành tựu cách tân đưa Đại Việt đổi thay một cường quốc trong khu vực, đã đưa ra quyết định mở một cuộc tiến công quy mô, hướng vào đất nước láng giềng Chămpa ko mấy thân mật của mình. Cuộc tiến công này, theo bình luận của D.G.E Hall trong cuốn Lịch sử Đông phái nam Á (NXB bao gồm trị quốc gia, năm 1997), là đã “giáng một đòn chí mạng vào tín đồ láng giềng hay khiến chuyện” của Đại Việt. Với việc kiện này, sau ngay sát 500 năm tồn tại và xung thốt nhiên với Đại Việt (cũng như với các quốc gia của người Khmer nghỉ ngơi phía Tây), về cơ bản Chămpa dường như không thể gượng gạo dậy được nữa. Tháng 3 năm 1471, sau khi hạ thành Đồ Bàn, bắt vua Chiêm, Lê Thánh Tông đã mang đến sáp nhập một trong những vùng khu đất của Chămpa vào Đại Việt. Lãnh thổ sót lại được chia thành 2 tè quốc, nhờ vào Đại Việt.

Các đái quốc này cũng dần suy vong cùng với việc làm mở mang của những đời chúa Nguyễn sau này.